De relativiteit van tijd in mentale gezondheid | Maart 2022 - Week 13

Time is precious 

Ik zie hechting en psychotrauma als de toekomst van de mentale gezondheid. Daar gaat het heen bewegen. Het is het puzzelstukje dat nu mist. Misschien mist er over 10 jaar wel weer een ander stukje, maar nu is het deze. 

Op dit moment volg ik op mijn studie het vak "Klinische Ontwikkelingspsychologie". En dat vak bleek frustrerender dan verwacht. Ze bespraken allerlei interessante onderwerpen, maar heel erg door de DSM-lens. Door de diagnose-lens. Dat vind ik onwijs jammer, want de mensen die dit vak volgen krijgen nu ook die bril op. Het enige progressieve aan dit vak is dat het zegt dat diagnoses niet permanent zijn. Maar we praten over kinderen, dus daarin is het nooit permanent want ze zijn nog in de groei. In ieder geval. Ze lopen alle oorzaken langs, alle behandelingen, alle karakteristieken van de mensen die de diagnoses hebben. Interessant allemaal, maar niet zo genuanceerd. Er wordt ook niet veel verteld over hechting en trauma wordt slechts afgeschilderd als "een eenmalig traumatisch event, zoals oorlog of seksueel trauma". Dit is ook wel trauma, maar trauma is breder.

In het boek van Taboe naar Traumabewust zegt Kassandra Goddijn heel mooi: Iedereen ervaart trauma. En vaak wordt daar adaptief mee omgegaan zodat het niet tot een stoornis komt. (Over het woord "stoornis" heeft zij ook nog een aantal bezwaren, maar goed.) 

Zo kijk ik er ook tegenaan. 

Ik zie het veld van de psychologie niet meer als "oh, je hebt een diagnose uit de DSM? Dan ben je er Zo EeNtJe". Alsof er een muur tussen mentaal gezond en mentaal ziek staat.

Er is geen magical land of mental superiority. We zijn allemaal mens. We "hebben" allemaal mentale gezondheid. Niemand heeft het leven helemaal figured out. En niet iedereen gaat adaptief om met situaties. 

Kassandra Goddijn praat ook over overlevingsstrategieën. Ze zegt dat díe gedragingen het zijn, die tot een stoornis kunnen leiden. Niet het trauma zelf, maar hoe je omgaat met het trauma. 

Even als voorbeeld: Mijn trauma (waarvan sommige mensen niet zouden zeggen dat het trauma is want het had meerdere subtiele momenten tot gevolg ipv één groot ding) was dat mijn zusjes geboren werden en dat één zusje 3.5 jaar later diabetes kreeg. Dat was ontzettend moeilijk en pijnlijk, voor het hele gezin. Maar voor iedereen op een andere manier. Waar mijn ouders het moeilijk hadden met de zorg voor mijn zusje, kampte ik met een stuk verminderde aandacht in een periode waarin ik dat wel nodig had. Ik internaliseerde mijn problemen en probeerde voor mezelf te zorgen. Die manieren pakten niet altijd goed uit en met die patronen deal ik nog dagelijks. 

Ben ik dan mentaal ziek? Of ben ik dan gewoon mens? 

Als we het vergelijken met de fysieke gezondheid: ik denk dat ik op dat moment een gebroken been heb gehad en dat die scheef is teruggegroeid. Dat zou je ook iedere dag merken. Maar dan is er niet iets ongelofelijk beperkt aan jou. You can still live and enjoy life. 

Waar ik in geloof

Dat is ook eigenlijk wat ik bedoel met mijn missie. Ik geloof dat je met een schommelende mentale gezondheid nog steeds gelukkig kan zijn. 

Ik had een idee van DSM-diagnoses like this: Als je een diagnose krijgt, is je enige optie om het te behandelen en weg te werken. That's it. En als je niet meer voldoet aan de criteria voor een diagnose, dan heb je blijkbaar geen hulp meer nodig. Dan kun je het zelf.

Wát een kromme gedachtes allemaal hier! Want wat nou als je patronen van de diagnoses uit je kindertijd komen en die over een paar jaar weer terugkomen? Heb je dan gEfAaLd? En wat als het niet meer acuut is, maar nog wel aanwezig, maar je eigenlijk ook andere dingen hebt waar je je op wilt focussen? Moet je jezelf dan voor de kop slaan als het mis gaat? 

Nee. Dan ben je graceful naar jezelf en zeg je sorry. Je leert van de situatie en gaat weer door. Als het dan weer een keertje fout gaat, dan is dat ook okee, want je bent mens. 

(Hello nuance: als je merkt dat je jezelf aan het verstoppen bent van eraan werken omdat je niet geconfronteerd wil worden met je obstakels, dan is het een ander verhaal.) 

Maar goed. What I'm saying is: Don't judge a book by it's cover.

Er is letterlijk nog te weinig kennis over deze onderwerpen om volledig te weten wat er aan de hand is. Nog een tip: vraag het mensenboek naar de inhoud, zodat je diegene kan steunen, als die dat wil. Dat is niet gek, dat is behulpzaam. 7 op de 10 Nederlanders heeft het idee dat vragen naar iemands mentale klachten te persoonlijk is. Je hoeft het niet alleen te doen. Je kúnt niet iets uitvinden in je eentje waar maar heel weinig mensen op de hele wereld écht duidelijke kennis over hebben. 

Einde rant

Zo, dat was een hele grote associatie-wirwar aan gedachten over de staat van mentale gezondheid in de wereld! Ik hoop dat je het interessant vond. Ik vond het in ieder geval leuk om te schrijven!

Hoe gaat het met mij?